Hiện tại, hầu hết trẻ em có thể truy cập internet hoặc sở hữu điện thoại thông minh, máy tính bảng, do đó, các bậc phụ huynh phải luôn cập nhật thông tin về các mối đe dọa an ninh mạng mới nhất nhắm mục tiêu vào trẻ em để bảo vệ chúng khỏi những rủi ro tiềm năng. Các chuyên gia của Kaspersky đã chia sẻ những mối đe dọa sau đây mà trẻ em sẽ phải đối mặt trong năm 2024:

1. Tần suất trẻ em sử dụng công cụ trí tuệ nhân tạo (AI) sẽ tăng cao, tuy nhiên những công cụ này chưa cung cấp nội dung phù hợp với lứa tuổi và đảm bảo mức độ an ninh mạng cần thiết cho người dùng

Theo nghiên cứu của Liên Hợp Quốc, khoảng 80% thanh niên cho biết trong một ngày họ tương tác với AI rất nhiều lần. Với sự phát triển của AI, nhiều ứng dụng ít được biết đến đã xuất hiện những tính năng tưởng chừng là vô hại, chẳng hạn như tải ảnh lên để chỉnh sửa. Tuy nhiên, khi trẻ em làm điều tương tự, chúng sẽ không bao giờ biết được ảnh của chúng sẽ lưu trữ ở cơ sở dữ liệu nào và liệu những hình ảnh ấy có được sử dụng cho những mục đích khác hay không.

Các ứng dụng AI, cụ thể là chatbot, cũng dễ dàng cung cấp nội dung không phù hợp với lứa tuổi. Ví dụ: có vô số chatbot AI được thiết kế để mang lại trải nghiệm “khiêu dâm”. Mặc dù một số chatbot yêu cầu xác minh độ tuổi nhưng điều này vẫn nguy hiểm vì một số trẻ sẽ chọn cách nói dối tuổi của mình. Hiện tại, những cách thức ngăn chặn trường hợp này vẫn chưa phù hợp và đầy đủ.

2. Sự gia tăng của các cuộc tấn công độc hại vào game thủ trẻ

Theo thống kê trực tuyến mới nhất, có 91% trẻ em từ 3-15 tuổi chơi game trên một số thiết bị cụ thể. Đối với một số trò chơi, trò chuyện bằng giọng nói và tin nhắn chưa thông qua kiểm duyệt là một phần quan trọng của trải nghiệm. Với ngày càng nhiều người trẻ tuổi tham gia các hoạt động trực tuyến, tội phạm mạng có xu hướng kết bạn, tặng người chơi trẻ nhiều món quà giá trị hoặc hứa hẹn nhằm xây dựng lòng tin với nạn nhân. Sau khi có được sự tin tưởng, tội phạm mạng sẽ đánh cắp thông tin cá nhân bằng cách yêu cầu nạn nhân nhấp vào liên kết lừa đảo để tải tệp độc hại xuống thiết bị của họ được ngụy trang dưới dạng mod trò chơi.

3. Sự phát triển của thị trường FinTech dành cho trẻ em đánh dấu sự xuất hiện của những mối đe dọa mới

Hiện tại nhiều ngân hàng ra mắt các gói sản phẩm và dịch vụ dành riêng cho trẻ em, bao gồm cả thẻ ngân hàng được thiết kế cho trẻ em từ 12 tuổi. Nhưng điều này khiến trẻ em trở thành nạn nhân của những cuộc vụ lợi tài chính từ những tác nhân lừa đảo. Thông qua các kỹ thuật lừa đảo xã hội, tội phạm mạng có thể lợi dụng lòng tin của trẻ em và yêu cầu chia sẻ thông tin thẻ ngân hàng hoặc chuyển tiền vào tài khoản của chúng.

4. Số lượng mối đe dọa nhà thông minh nhắm vào trẻ em sẽ tăng cao

Mặc dù số lượng các trường hợp đe dọa thiết bị nhà thông minh ngày càng gia tăng, các nhà sản xuất vẫn chưa tạo ra công nghệ miễn dịch mạng nhằm ngăn chặn các hành vi khai thác lỗ hổng tiềm năng. Tuy nhiên, điều này đồng nghĩa với việc trẻ em có thể trở thành công cụ cho tội phạm trong một cuộc tấn công mạng. Ví dụ: nếu một thiết bị thông minh trở thành một công cụ giám sát đầy đủ chức năng và khi một đứa trẻ ở nhà một mình, tội phạm mạng có thể liên hệ với chúng thông qua thiết bị và yêu cầu những thông tin nhạy cảm như tên, địa chỉ và thời gian cha mẹ chúng không có ở nhà — hoặc thậm chí cả thẻ tín dụng của bố mẹ. Trong trường hợp như vậy, hơn cả việc thiết bị bị hack, nguy cơ mất dữ liệu tài chính hoặc thậm chí là một cuộc tấn công vật lý có thể diễn ra.

5. Trẻ em vô tình tải các bản sao độc hại của các ứng dụng không có sẵn ở quốc gia của chúng

Nếu một ứng dụng không có sẵn trong khu vực, người dùng trẻ tuổi đôi khi sẽ tìm kiếm các ứng dụng thay thế, những ứng dụng đó thường là bản sao độc hại. Ngay cả khi chuyển sang các cửa hàng ứng dụng chính thức như Google Play, họ vẫn có nguy cơ trở thành nạn nhân của tội phạm mạng. Từ năm 2020 đến năm 2022, các nhà nghiên cứu của Kaspersky đã phát hiện hơn 190 ứng dụng bị nhiễm Harly Trojan trên Google Play, khiến người dùng đăng ký các dịch vụ trả phí mà họ không hề hay biết. Ước tính về số lượt tải xuống các ứng dụng này là 4,8 triệu, nhưng con số thực tế có thể còn cao hơn.

Andrey Sidenko, chuyên gia bảo mật và quyền riêng tư tại Kaspersky cho biết: “Như chúng ta có thể thấy, nhiều xu hướng đang diễn ra trong xã hội cũng đang ảnh hưởng đến trẻ em, khiến chúng trở thành mục tiêu tiềm năng của những kẻ tấn công. Điều này bao gồm cả sự phát triển, phổ biến của AI và nhà thông minh, cũng như sự mở rộng của thế giới trò chơi và ngành FinTech. Do đó, điều quan trọng là phải dạy trẻ những kiến thức cơ bản về an ninh mạng ngay từ khi còn nhỏ để không rơi vào bẫy của tội phạm mạng, những mối đe dọa mạng có thể xảy ra khi chơi game và cách bảo vệ dữ liệu cá nhân đúng cách. Tất cả những điều này giờ đây là kiến thức cần phải có không chỉ đối với người lớn mà còn đối với những người dùng nhỏ tuổi nhất.”

Các chuyên gia của Kaspersky khuyến nghị cách thức bảo vệ trẻ em bằng các biện pháp sau:

• Luôn cập nhật về các mối đe dọa mới nhất và tích cực theo dõi các hoạt động trực tuyến của trẻ em, theo đó, bậc phụ huynh có thể tạo ra một môi trường trực tuyến an toàn hơn cho con mình.

• Phụ huynh phải trao đổi cởi mở với con trẻ về những rủi ro tiềm ẩn mà chúng có thể gặp phải trên mạng và hướng dẫn nghiêm ngặt để đảm bảo an toàn cho con.

• Để giúp các bậc cha mẹ làm quen với con cái về an ninh mạng trong bối cảnh mối đe dọa ngày càng gia tăng, các chuyên gia của Kaspersky đã phát triển Kaspersky Cybersecurity Alphabet với các khái niệm chính của ngành an ninh mạng. Trong cuốn sách này, trẻ em sẽ làm quen với các công nghệ mới, tìm hiểu các quy tắc vệ sinh mạng, tìm hiểu cách tránh các mối đe dọa trực tuyến và nhận biết các thủ đoạn lừa đảo. Sau khi cùng đọc cuốn sách này, trẻ em sẽ biết cách phân biệt trang web lừa đảo, cách VPN và mã QR hoạt động, hay thậm chí biết cả honeypot và mã hóa, cũng như vai trò của chúng trong an ninh mạng hiện đại. Người dùng có thể tải miễn phí phiên bản pdf của cuốn sách và cùng con trẻ tìm hiểu những kiến thức cơ bản về an ninh mạng, xây dựng tương lai an toàn mạng cho chúng.

• Để bảo vệ con trẻ khỏi tải xuống bất kỳ tệp độc hại nào trong quá trình chơi trò chơi, Kaspersky khuyến nghị cài đặt giải pháp bảo mật đáng tin cậy trên thiết bị của chúng.
• Với các công cụ phù hợp như ứng Kaspersky Safe Kids, các bậc phụ huynh có thể bảo vệ con mình một cách hiệu quả trước các mối đe dọa trên mạng trong thời đại kỹ thuật số.